Gedik Yatırım'ın değerlendirmesinde, eylül ayı TÜFE enflasyonunun, beklentilerin oldukça üzerinde yüzde 3.23 seviyesinde gerçekleşirken, yıllık TÜFE enflasyonunun yüzde 33,0’ten yüzde 33,3’e yükseldiği belirtildi

Değerlendirmede şu bilgiler verildi:

"Eylül ayında TÜFE enflasyonu yüzde 2,50’lik medyan beklenti ve bizim yüzde 2,65’lik tahminimizin oldukça üzerinde yüzde 3,23 olarak gerçekleşti. Bu sonuçla, yıllık TÜFE enflasyonu da yüzde 33,0’ten yüzde 33,3’e yükseldi. Böylece yıllık TÜFE enflasyonunun Mayıs 2024’te gördüğü yüzde 75,5 zirvesinden başladığı düşüş süreci de bu ay sekteye uğramış oldu. Çekirdek TÜFE enflasyonu (C grubu) bizim yüzde 3,1’lik beklentimizin az üzerinde yüzde 3,2 olarak gerçekleşerek (Eylül2024: yüzde 3,6) yıllık bazda yüzde 33,0’ten yüzde 32,5’e geriledi. Yurtiçi ÜFE enflasyonu aylık yüzde 2,52 seviyesinde gerçekleşerek (Eylül 2024: yüzde 1,37) yıllık bazda yüzde 25,2’den yüzde 26,6’ya yükseldi. Hatırlatmak gerekirse, Yİ-ÜFE enflasyonu Nisan’da yüzde 22,5 seviyesine kadar gerilemişti.

Beklentinin üzerinde gerçekleşme gıda enflasyonundan kaynaklanmış görünmekle birlikte genele yayılan bir bozulma eğilimi var. Veri öncesinde, özellikle gıda enflasyonu kaynaklı yukarı yönlü risklere dikkat çekmiş, 1 Ekim’de İTO’nun açıkladığı İstanbul enflasyonu sonrası bu yöndeki vurgumuzu daha da kuvvetlendirmiştik. Gıda enflasyonunun İTO’nun gıda kalemi için açıkladığı yüzde 3,8’in de üzerinde yüzde 4,6 olarak gerçekleşmesiyle, manşet enflasyonun beklentilerin oldukça üzerine çıktığını görüyoruz. Burada bir diğer olumsuz nokta da, bu yüksek rakamın sebze-meyve kaynaklı değil, diğer kalemlerden (diğer işlenmemiş gıda ve işlenmiş gıda) kaynaklanmış olması. Sebze-meyve fiyatlarında kış aylarında gördüğümüz zamlarla birlikte gıda enflasyonunun önümüzdeki aylarda da yüksek gerçekleşmesi kuvvetle muhtemel. Gıda dışında beklentilerimize göre çok fazla sürpriz olmadığını söyleyebiliriz; şöyle ki yüzde 3,1 beklediğimiz çekirdek enflasyon (C grubu) yüzde 3,2 olarak gerçekleşmiş görünüyor. Bununla beraber, bir sürpriz olmaması çekirdek enflasyonun dezenflasyon hedefine göre oldukça yüksek olduğunu değiştirmiyor. Çekirdek enflasyonun alt bileşenlerine bakıldığında, hizmet enflasyonunda katılığın mevsimsel faktörlerin (örneğin eğitim kalemi) de etkisiyle sürdüğünü ve aylık yüzde 4,1 seviyesinde gerçekleştiğini görüyoruz. Çekirdek mallar enflasyonu, özellikle de dayanıklı mal grubu, önceki aylara nazaran yüksek gelmiş olsa da, daha ılımlı seyretmeye devam ediyor. Yıllık bazda bakıldığında, hizmet enflasyonu (yüzde 44,7) ile temel (çekirdek) mallar enflasyonu (yüzde 19,9) arasındaki derin ayrışmanın devam ettiğini söyleyebiliriz. Aylık bazda tahmini en zor kalem haline gelen giyim enflasyonu ise yeni sezona girilmesiyle yüzde 3,9 seviyesinde gerçekleşmiş görünüyor, ki beklentimizin az üzerindeki çekirdek enflasyon rakamını buna bağlayabiliriz. Giyim enflasyonunun mevsimsel olarak en yüksek gerçekleştiği ayın Ekim olması (Ekim 2023: yüzde 14,0 – Ekim-2024: yüzde 14,6) dikkate alındığında, önümüzdeki ay bu kalemden manşet enflasyona ciddi bir katkı (yüzde 1 puana yakın) gelebilir. Buna göre, Ekim TÜFE enflasyonu da yüzde 2,5-3,0 aralığında gerçekleşebilir.

TCMB’nin Ekim’de faiz indirimlerine ara vermesi ve Aralık’ta 100-150 bazpuanlık adımlarla devam etmesi olası. Ekim enflasyonunun yüzde 2,5 veya üzerinde gerçekleşmesi halinde, 10-aylık kümülatif enflasyon yüzde 28,5-29,0’a ulaşmış olacak. Bu, TCMB’nin tahmin aralığının (yüzde 25-29) üst bandına yılın bitmesine daha 2 ay varken çok yaklaşılması anlamına geliyor. Bu durumda, TCMB’nin geçen toplantıda enflasyonda belirgin bozulma olması durumunda sıkılaştırma yapılacağı yönlendirmesi de dikkate alındığında, 23 Ekim’de faiz indirimini gerekçelendirmek oldukça zorlaşmış durumda. Dolayısıyla, bu veri sonrasında TCMB’nin Ekim’de faiz indirimlerine ara verme ihtimalinin arttığını değerlendiriyoruz. Mevcut politika faizi olan yüzde 40,5’in (mevduat faizleri bir miktar daha yüksek) stopaj sonrası net hali yüzde 33,4’e geliyor, ki bu da şu anki yıllık enflasyona (yüzde 33,3) denk. Bu da Ekim’de faiz indirimlerine ara verilmesini destekliyor. Öngördüğümüz enflasyon patikasına göre (TÜFE enflasyonu seneyi yüzde 32’ye yakın kapatacak gibi duruyor), TCMB Aralık ayında (100-150 bazpuanlık bir adımla) faiz indirim sürecine geri dönebilir. Bu durumda politika faizi sene sonunda yüzde 39,0-39,5 gibi bir seviyede olabilir. Ekim ve Kasım enflasyonları ile birlikte rezervlerinin gelişimine göre Aralık toplantısına ilişkin karar şekillenecektir."