Raporda TÜFE’nin Eylül ayında beklentilerinin üstünde aylık yüzde 3,23 arttığını belirtildi. Analizinde Ağustos ayında yüzde 32,95 olan yıllık enflasyonun, Eylül ayında yüzde 33,29’a yükseldiğini bildiren Bizim Menkul Değerler A.Ş. böylece yıllık eflasyonun 2024 yılı Mayıs ayından bu yana ilk kez yükselmiş olduğunu ileri sürdü. BMD Araştırma'nın analizin devamında şunlar kaydedildi:

“Ana harcama grupları incelendiğinde eğitim, okulların başlamış olması ile öğrenci yurtları ve üniversite ücretlerindeki artışın etkisiyle aylık yüzde 17,9 ile en çok artan grup oldu. Gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 4,62 ile en çok artan ikinci grup olurken aylık enflasyona 111 baz puanla en çok katkı veren grup oldu. Alkollü içecek ve tütün, aylık yüzde 0,03 azalarak düşüş görülen tek grup oldu. Yıllık bazda bakıldığında 12 ana harcama grubunun hepsinde artış yaşandı. Eğitim, yıllık yüzde 66,1 ile en çok artan grup olurken yıllık enflasyona 161 baz puan katkı verdi. Konut, yıllık yüzde 51,36 ile en çok artan ikinci grup olurken yıllık enflasyona 785 baz puan ile en çok katkı veren ikinci grup oldu. Enflasyon sepetinde en yüksek ağırlığa sahip olan, yıllık yüzde 36,06 artış gösterirken, yıllık enflasyona 860 baz puan ile en çok katkı veren grup oldu. TCMB, Eylül ayı toplantısında politika faizini 250 baz puan indirerek yüzde 40,50’ye düşürdü. Beklentilerin üzerinde gelen aylık enflasyon, TCMB’nin 23 Ekim tarihli toplantısında faiz indirimi konusunda ihtiyatlı davranma ihtimalini arttırdı.

Tüketici fiyat endeksi yıllık değişimi ana harcama gruplarına göre incelendiğinde; 2004 yılı itibariyle hesaplanan aritmetik ortalaması yüzde 20,37 olan gıda ve alkolsüz içecekler grubu, Haziran 2021 itibariyle kendi ortalaması ve enflasyonun 2004 yılı itibariyle ortalaması olan yüzde 18,16’nın üzerinde artış gösterdi. 2004 yılı itibariyle hesaplanan aritmetik ortalaması yüzde 18,84 olan ulaştırma grubu, 2020 Kasım ayı itibariyle hem kendi hem de enflasyonun 2004 yılı itibariyle ortalamasının oldukça üzerinde artış göstermiştir. Ulaştırma grubu, 2025 yılı Ocak ayı itibariyle ortalamasına yaklaşmıştır. 2004 yılı itibariyle hesaplanan aritmetik ortalaması yüzde 20,66 olan alkollü içecekler ve tütün grubu yıllar itibariyle dalgalı bir seyir izlemiş olup 2021 yılı Aralık ayı itibariyle ise hem kendi hem enflasyon ortalamasının oldukça üzerine artış göstermiştir.

Üretici Fiyat Endeksi

Ağustos ayında, aylık yüzde 2,48 artan yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), Eylül ayında yüzde 2,52 arttı. Ağustos ayında yıllık yüzde 25,16 artan Yİ-ÜFE, Ağustos ayında ise yüzde 26 ,59 artış gösterdi. Sanayin in dört ana sektörüne göre en yüksek ağırlığa sahip imalat, aylık yüzde 2,79 ile en çok artan sektör olurken aylık Y İ-ÜFE’ye 242 baz puan ile en yüksek katkıyı veren sektör de oldu. Düşüş görülen tek ana sektör yüzde 0,05 azalan elektrik, gaz, buhar oldu. Su temini, yıllık yüzde 55,03 ile en çok artan ana sektör oldu. İmalat yüzde 26,63 artış gösterirken, yıllık Yİ-ÜFE’ye 2.313 baz puan ile en çok katkıyı verdi. Yıllık bazda düşüş g österen ana sektör olmadı. Alt sek törlerde ise aylık yüzde 6,97 ile diğer mamul eşyalar en fazla artışı gösterirken diğer ulaşım araçları azalara k en çok düşen alt sektör oldu. Yıllık yüzde 53,13 ile metal cevherleri en fazla artışı gösterirken azalış görülen alt sektör olmadı.

Çekirdek TÜFE

TCMB tarafından çekirdek enflasyonun takibinde kullanılan B (işlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü  içkiler v e tütün ile altın hariç TÜFE) ve C (enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ve altın hariç TÜFE) endeksleri Eylül ayında aylık bazda sırasıyla yüzde 3,34 ve yüzde 3,22 artış gösterdi. B endeksi, yıllık bazda Ağustos ayında yüzde 32,71 artış  gösterirken, Eylül ayında yüzde 32,86 arttı. Ağustos ayında yıllık bazda yüzde 33 artış görülen C endeksi ise Eylül ayında yıllık yüzde 32,54 arttı.

TCMB Piyasa Katılımcıları Anketi (eski adıyla Beklenti Anketi) yayınlandığı aydaki cari yıl onu TÜFE beklentisi dikkate alındığında genel olarak beklentilerin üzerinde gelen enflasyonun 2018 ve 2019 yılında beklentilerin altında kaldığı görülmektedir. TÜFE, 2020 ve 2021 yıllarında beklentilerin üzerinde gerçekleşirken, 2022, 2023 ve 2024 yıllarında beklentinin altında kalmıştır.

2006-2025 arasında ortalaması yüzde 19,14 olan yıllık tüketici enflasyonu, 2006 yılı sonrasında 2011 yılı Mart ayında yüzde 3,99 ile minimum değerini alırken, 2022 yılı Ekim ayında yüzde 85,51 ile maksimum seviyesini gördü.”