İzmir Ticaret Odası ve Yeni Asır Gazetesi, İzmir 2. Kentsel Dönüşüm Zirvesi düzenledi. İzmir Ticaret Odası Kongre Salonu'nda yapılan zirveye İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay başta olmak üzere Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakan Yardımcısı Ömer Bulut, İzmir Vali Yardımcısı Mehmet Sadık Tunç, İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Özgener, Yeni Asır Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Ercan Demir, Buca Belediye Başkanı Görkem Duman, İzmir Büyükşehir Belediyesi bürokratları, siyasi parti ve sektör temsilcileri katıldı.

Başkan Tugay, İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin “Afet riski altında bulunan alanlarda dönüşüm çalışmaları”, “Belediye tarafından yapılan imar plan revizyonları ile dönüşümün vatandaş tarafından gerçekleştirilebileceği alanlar” ve “Kent bütününde planlı alan olmasına rağmen kaçak yapılaşmanın olduğu alanlardaki dönüşüm çalışmaları” olmak üzere kentsel dönüşümde 3 ana başlıkta çalıştığını söyledi.

Karabağlar Uzundere, Karşıyaka Örnekköy, Gaziemir Aktepe-Emrez, Konak Ege Mahallesi, Konak Ballıkuyu ve Çiğli Güzeltepe'de kentsel dönüşüm çalışmalarını sürdürdüklerini kaydeden Tugay, “Hak sahiplerinden 405 bin metrekarelik tapu devri alınmış durumda. Bin 150 bağımsız birimin anahtar teslimi yapıldı. 5 bin 798 bağımsız birimin yapım çalışması devam ediyor. Toplamda 7 bin 948 bağımsız birim için çalışmış oluyoruz” dedi.  

Başkan Tugay, kentsel dönüşüm sürecinin daha hızlı ve sağlıklı ilerlemesi için de 6 çözüm önerisinde bulundu.

Türkiye'deki kentsel dönüşümün temel uygulamaları çoğunlukla 5393 Sayılı Belediye Kanunu ve 6306 Sayılı “Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun” esaslarına göre gerçekleştirildiğini, bunun çeşitli sorunlar yarattığını ifade eden Başkan Dr. Cemil Tugay, “Mevcut Kentsel Dönüşüm Yasaları (6306 Sayılı Kanun ve 5393 sayılı Kanun'un 73. maddesi) birleştirilerek tek bir Kentsel Dönüşüm Kanunu olarak düzenlenmeli ve 5393 sayılı Kanun'un 73. maddesinde Büyükşehir Belediyeleri'ne verilen yetkiler korunmalıdır” dedi.

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, kentsel dönüşüm mevzuatı ile ilgili diğer kanunlar arasında koordinasyon oluşturulamadığını, mevzuatta eksiklikler bulunduğunu belirterek çözüm önerisini şöyle dile getirdi:

“Özellikle İmar Kanunu, Kamulaştırma Kanunu, Kat Mülkiyeti Kanunu, Medeni Kanun, Türk Borçlar Kanunu, Emlak Vergisi Kanunu, Tebligat Kanunu, Kamu İhale Kanunu, Tapu Kanunu, Kadastro Kanunu, Harçlar Kanunu, Arsa ve Arazi Düzenleme Yönetmeliği gibi yasal düzenlemelerde kentsel dönüşüm mevzuatı ile koordinasyonunu sağlamak amacıyla değişiklikler yapılmasını önemli ve zorunlu görüyoruz.”

Kentsel dönüşüm uygulamalarında ortaya çıkan uyuşmazlıkların uzun yargı süreçlerinin sorunlardan biri olduğunu vurgulayan Başkan Tugay, “Kentsel dönüşüm uygulamalarına ve imar, planlama konularına ilişkin idari ve adli uyuşmazlıkları çözüme kavuşturmak üzere 'ihtisas mahkemesi' kurulmalı ve hızlandırılmış yargılama olan 'ivedi yargılama usulü' kullanılmalıdır” şeklinde öneride bulundu.

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay kentsel dönüşümün önündeki sorunlardan birinin de ülkenin içinde bulunduğu ekonomik koşullar ve artan inşaat maliyetleri olduğuna dikkat çekti. Başkan Tugay çözüm önerisi olarak şunları dile getirdi:

“Belediyemizce mevcut yapı stokunun tespitine yönelik yürütülen yapı envanteri çalışmaları kapsamda risk grubunda olduğu tespit edilen yapıların dönüşümünün hızlandırılması için vatandaşların uygun ödeme koşullu krediye ulaşımının sağlanarak hızlandırılması gerekmektedir. Bu kapsamda, yapılan çalışmalar ile tespit edilen öncelikli yapılar başta olmak üzere, tüm yapılar için ilgili mevzuat gereğince güçlendirilmesi veya yenilenmesi kararlaştırılan yapı sahibi vatandaşlarımıza, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Dünya Bankası arasında imzalanan protokol kapsamında kentsel dönüşüm kredi desteğinin sağlanması veya başka kredi imkanlarının geliştirilmesi sorunu çözecek en önemli adım olacaktır.”

Hak sahiplerinin tapularında kısıtlayıcı şerh olarak yer alan ve ülkemizde “hazine fazlalığı” olarak bilinen sorunun belediye ve hak sahiplerine mağduriyetler yarattığını dile getiren Başkan Tugay, “Gaziemir'de Aktepe Emrez Mahallesi Kentsel Dönüşüm Alanında mülkiyetle ilgili yer alan sorunların başında ‘Hazine Fazlalığı’ şerhi yer almaktadır. Bu şerhin bulunduğu parsellerdeki Hazine adına tanımlanan hakların uygulayıcı kamu idaresi adına harca esas değer üzerinden yani emlak vergi beyan değeri üzerinden devri sağlanmalıdır” şeklinde öneri getirdi.

Başkan Dr. Cemil Tugay, imar planlarında belirlenmiş olan yapılaşmanın; kent estetiği, silueti ve tarihi dokunun korunması, zemin özelliği gibi nedenlerle uygulanamayacağı kentsel dönüşüm alanlarında imar hakkı transferi yapılabilecek rezerv alanlara ihtiyaç olduğunu vurgulayarak, “Dönüşüm alanındaki yapılaşma hakkının kısmen taşınmasını temin edecek rezerv alanların dönüşüm projesi kapsamında Hazine mülkiyetinde yer alan taşınmazlar rezerv alan olarak belediyelere devir edilmesi gerekiyor” şeklinde konuştu.

Başkan Tugay sözlerini iş birliği mesajıyla noktaladı. Tugay, “Biz İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak şehrimizdeki binaların yüzde 33'ünün dönüşümünün gerektiği bilinciyle önümüzdeki dönemde, belirttiğim 6 sorunla ilgili özellikle mevzuatla ve bakanlık, yerel yönetim ilişkisinde daha yapıcı tavırla atılacak adımların bir parçası olmaya hazırız. Şehrimizin önümüzdeki yıllarda hızlı bir şekilde dönüşümü için yetkin ve donanımlı Büyükşehir Belediyesi'nin yetkilisi arkadaşlarımızla birlikte irade ortaya koymak istiyoruz. Bunun için görüşmelerimiz devam edecek” dedi.